Bệnh lao phổi là gì: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và cách điều trị

Nguyên nhân gây nên bệnh lao phổi

Nguyên nhân chính gây ra bệnh lao phổi là vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis. Đây là một loại vi khuẩn có khả năng tồn tại lâu trong môi trường và rất khó bị tiêu diệt. Vi khuẩn này lây truyền qua các giọt bắn nhỏ từ người bệnh khi họ ho, hắt hơi, hoặc nói chuyện. Những giọt bắn này có thể lơ lửng trong không khí và khi người khác hít phải, vi khuẩn có thể xâm nhập vào phổi và gây nhiễm trùng.

Yếu tố nguy cơ gây nên bệnh lao phổi

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh lao phổi bao gồm:

• Suy giảm hệ miễn dịch: Những người có hệ miễn dịch yếu, chẳng hạn như người mắc HIV/AIDS, người sử dụng thuốc ức chế miễn dịch, hoặc người mắc các bệnh mạn tính khác, có nguy cơ cao hơn mắc bệnh lao.
• Sống hoặc làm việc trong môi trường đông đúc: Những người sống trong điều kiện sống chật chội, không đảm bảo vệ sinh, hoặc làm việc trong môi trường đông đúc như nhà tù, trại tị nạn, hoặc cơ sở chăm sóc sức khỏe, có nguy cơ cao hơn mắc bệnh.
• Tiếp xúc gần với người bệnh lao: Những người sống chung hoặc tiếp xúc gần với người mắc bệnh lao phổi có nguy cơ bị nhiễm vi khuẩn lao.
• Điều kiện kinh tế-xã hội thấp: Người có điều kiện kinh tế-xã hội thấp thường sống trong điều kiện vệ sinh kém, dinh dưỡng không đầy đủ, và ít tiếp cận dịch vụ y tế, làm tăng nguy cơ mắc bệnh lao.Hotline 0896114115

Triệu chứng bệnh lao phổi

Các triệu chứng của bệnh lao phổi thường phát triển dần dần và có thể không rõ ràng trong giai đoạn đầu. Các triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Ho kéo dài: Đây là triệu chứng thường gặp nhất, đặc biệt là ho kéo dài trên 3 tuần, có thể kèm theo đờm hoặc máu.
• Sốt: Sốt nhẹ, thường xuất hiện vào buổi chiều và buổi tối.
• Đổ mồ hôi ban đêm: Người bệnh có thể thức dậy với quần áo và ga giường ướt đẫm mồ hôi.
• Giảm cân không rõ nguyên nhân: Mất cân không giải thích được, thường kèm theo chán ăn.
• Mệt mỏi, suy nhược: Cảm giác mệt mỏi và yếu đuối kéo dài.
• Đau ngực: Đau có thể xảy ra khi ho hoặc hít thở sâu.

Ngoài ra, một số triệu chứng khác có thể bao gồm khó thở, cảm giác khó chịu ở phổi, và sự xuất hiện của các khối u hoặc hạch lympho sưng to ở cổ hoặc nách.

Chẩn đoán bệnh lao phổi

Chẩn đoán bệnh lao phổi đòi hỏi một quá trình kiểm tra kỹ lưỡng và sử dụng các phương pháp khác nhau để xác định sự hiện diện của vi khuẩn lao. Các phương pháp chẩn đoán bao gồm:

1. Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh, các triệu chứng hiện tại và các yếu tố nguy cơ để xác định khả năng mắc bệnh lao.
2. Xét nghiệm đờm: Mẫu đờm được lấy từ bệnh nhân để kiểm tra sự hiện diện của vi khuẩn lao. Xét nghiệm đờm trực tiếp hoặc nuôi cấy vi khuẩn lao là các phương pháp phổ biến.
3. Chụp X-quang phổi: Chụp X-quang giúp phát hiện các tổn thương ở phổi do vi khuẩn lao gây ra. Hình ảnh X-quang có thể cho thấy các vùng bị tổn thương, xơ hóa, hoặc sự xuất hiện của các hang lao.
4. Xét nghiệm máu: Một số xét nghiệm máu, như xét nghiệm QuantiFERON-TB Gold hoặc xét nghiệm Mantoux (xét nghiệm da tuberculin), có thể được sử dụng để phát hiện phản ứng miễn dịch của cơ thể đối với vi khuẩn lao.
5. PCR (Polymerase Chain Reaction): Phương pháp xét nghiệm sinh học phân tử này giúp phát hiện DNA của vi khuẩn lao trong mẫu bệnh phẩm, cho kết quả nhanh chóng và chính xác.
6. Sinh thiết: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể thực hiện sinh thiết từ các tổn thương ở phổi hoặc các hạch lympho để kiểm tra sự hiện diện của vi khuẩn lao.Hotline 0896114115

Điều trị bệnh lao phổi

Điều trị bệnh lao phổi đòi hỏi sự tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ thuốc kéo dài từ 6 đến 9 tháng. Mục tiêu của điều trị là tiêu diệt vi khuẩn lao trong cơ thể và ngăn ngừa sự lây lan của bệnh. Phác đồ điều trị thường bao gồm:

1. Thuốc kháng lao: Một phác đồ điều trị điển hình gồm 4 loại thuốc chính trong giai đoạn đầu:
   • Isoniazid (INH): Tiêu diệt vi khuẩn lao và ngăn chặn sự phát triển của chúng.
   • Rifampicin (RIF): Làm giảm sự phát triển của vi khuẩn lao và giúp ngăn chặn sự lây lan.
   • Pyrazinamide (PZA): Giúp tiêu diệt vi khuẩn lao trong môi trường axit của các ổ viêm.
   • Ethambutol (EMB): Ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn lao.

   Giai đoạn duy trì của điều trị thường kéo dài từ 4 đến 7 tháng với Isoniazid và Rifampicin.

2. Theo dõi và tuân thủ: Việc tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ điều trị là rất quan trọng để tránh tình trạng kháng thuốc. Bệnh nhân cần được theo dõi thường xuyên bởi bác sĩ để đảm bảo hiệu quả của điều trị và xử lý các tác dụng phụ nếu có.
3. Điều trị hỗ trợ: Bên cạnh việc dùng thuốc kháng lao, bệnh nhân cần duy trì chế độ dinh dưỡng tốt, nghỉ ngơi đầy đủ và tuân thủ các biện pháp vệ sinh cá nhân để hỗ trợ quá trình phục hồi.
4. Điều trị kháng thuốc: Trong một số trường hợp, vi khuẩn lao có thể kháng thuốc, đòi hỏi phác đồ điều trị phức tạp hơn với các loại thuốc khác nhau và thời gian điều trị dài hơn. Các trường hợp này cần được điều trị tại các cơ sở y tế chuyên khoa và có sự theo dõi chặt chẽ.Hotline 0896114115

Phòng ngừa bệnh lao phổi

Phòng ngừa bệnh lao phổi là một phần quan trọng trong việc kiểm soát dịch bệnh và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Các biện pháp phòng ngừa bao gồm:

1. Tiêm phòng BCG (Bacillus Calmette-Guérin): Vắc-xin BCG được sử dụng để phòng ngừa bệnh lao, đặc biệt hiệu quả đối với trẻ em. Tuy nhiên, vắc-xin này không đảm bảo phòng ngừa hoàn toàn bệnh lao ở người lớn.
2. Phát hiện sớm và điều trị triệt để: Việc phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh lao và điều trị kịp thời giúp ngăn ngừa lây lan trong cộng đồng. Các chương trình sàng lọc và kiểm tra định kỳ tại các nhóm có nguy cơ cao là rất quan trọng.
3. Các biện pháp vệ sinh cá nhân: Sử dụng khẩu trang, rửa tay thường xuyên, và duy trì vệ sinh cá nhân tốt giúp giảm nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn lao.
4. Tăng cường hệ miễn dịch: Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn, và có lối sống lành mạnh giúp tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc bệnh.
5. Giảm tiếp xúc với người bệnh lao: Tránh tiếp xúc gần với người mắc bệnh lao hoặc thực hiện các biện pháp phòng ngừa khi tiếp xúc với người bệnh để giảm nguy cơ lây nhiễm.

Kết luận

Bệnh lao phổi là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, nhưng có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm và tuân thủ đúng phác đồ điều trị. Sự hiểu biết về nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán, và cách điều trị bệnh lao phổi là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe cá nhân và cộng đồng. Việc tuân thủ các biện pháp phòng ngừa và tăng cường sức đề kháng sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và ngănHotline 0896114115